“การพนัน” ถือเป็นหนึ่งในกิจกรรมที่อยู่คู่กับสังคมมนุษย์มานานหลายพันปี ในประเทศไทยเอง การพนันก็มีบทบาทในสังคมไทยมาตั้งแต่อดีตกาล และมีวิวัฒนาการตามยุคสมัย ทั้งในแง่ของรูปแบบ วิธีการเล่น และการควบคุมทางกฎหมาย จากกิจกรรมพื้นบ้านที่เป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตท้องถิ่น มาสู่บ่อนพนันใต้ดิน และพัฒนาจนกลายเป็นการพนันออนไลน์ที่สามารถเข้าถึงได้เพียงปลายนิ้วบทสมาร์ทโฟน
ยุคโบราณ การพนันในวิถีชีวิตไทยดั้งเดิม
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ชี้ให้เห็นว่า คนไทยรู้จักการเล่นการพนันมาตั้งแต่สมัยกรุงสุโขทัย โดยกิจกรรมการพนันมักเกี่ยวข้องกับงานประเพณีหรือเทศกาล เช่น การชนไก่ แข่งวัว วิ่งควาย หมากเก็บ และการเล่นไพ่แบบพื้นบ้าน โดยไม่มีการควบคุมอย่างเข้มงวดจากรัฐ
ในสมัยกรุงศรีอยุธยา การพนันเริ่มแพร่หลายมากขึ้น โดยเฉพาะการพนันที่มาจากวัฒนธรรมจีน เช่น “ถั่วโป” และ “ไฮโล” ซึ่งต่อมากลายเป็นที่นิยมในหมู่ชาวบ้านและขุนนาง
ยุคต้นรัตนโกสินทร์ บ่อนถูกกฎหมายภายใต้การควบคุมของรัฐ
ในสมัยรัชกาลที่ 2 ถึง รัชกาลที่ 5 รัฐบาลไทยได้อนุญาตให้เปิดบ่อนการพนันอย่างถูกกฎหมาย เรียกว่า “โรงบ่อน” โดยมีการเก็บภาษีจากเจ้าของบ่อนเพื่อเป็นรายได้ของรัฐ สิ่งนี้ทำให้บ่อนแพร่กระจายไปทั่วประเทศ โดยเฉพาะในเขตเมือง
อย่างไรก็ตาม ในระยะยาว รัฐกลับพบว่าการแพร่หลายของบ่อนทำให้เกิดปัญหาสังคม เช่น อาชญากรรม หนี้สิน และการล้มละลาย รัชกาลที่ 6 จึงมีการออกพระราชบัญญัติห้ามเล่นการพนันหลายประเภท พร้อมกับทยอยปิดบ่อนทั่วประเทศ จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2478 มีการออก พระราชบัญญัติการพนัน พ.ศ. 2478 ที่ยังใช้ควบคุมการพนันอยู่จนถึงปัจจุบัน
ยุคหลังสงครามโลก บ่อนใต้ดินกับการเมือง
แม้จะมีการห้ามเล่นการพนัน แต่บ่อนการพนันกลับไม่เคยหายไปจากสังคมไทย บ่อนใต้ดินหลายแห่งดำเนินกิจการอย่างลับ ๆ โดยมี “ผู้มีอิทธิพล” และ “เจ้าหน้าที่รัฐ” บางส่วนเข้ามาเกี่ยวข้อง ทำให้เกิดเครือข่ายที่แข็งแกร่ง มีการจ่ายส่วยและป้องกันการบุกจับจากเจ้าหน้าที่
เกมการพนันที่นิยมในยุคนี้ ได้แก่ ไพ่ป๊อก ดัมมี่ ไฮโล น้ำเต้าปูปลา รวมถึงหวยใต้ดิน ที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายแม้จะผิดกฎหมาย
ยุคอินเทอร์เน็ต การพนันออนไลน์และความเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่
เมื่อเข้าสู่ยุคดิจิทัล การพนันได้ก้าวสู่การเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญ การพนันออนไลน์เริ่มเป็นที่รู้จักในประเทศไทยราวต้นปี 2000 โดยมีเว็บไซต์จากต่างประเทศเข้ามาเปิดให้บริการ เช่น เว็บแทงบอล คาสิโนออนไลน์ และสล็อตออนไลน์
ความสะดวก รวดเร็ว และการเข้าถึงง่ายทำให้การพนันออนไลน์เติบโตอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะในกลุ่มวัยรุ่นและคนวัยทำงาน การเล่นพนันไม่จำเป็นต้องไปบ่อนอีกต่อไป เพียงแค่มีอินเทอร์เน็ตและมือถือก็สามารถเสี่ยงโชคได้ทันที
กฎหมายกับการพนันออนไลน์ในไทย
แม้ปัจจุบันการพนันออนไลน์จะยัง ผิดกฎหมายในประเทศไทย แต่ก็มีเว็บไซต์และแอปพลิเคชันต่างชาติที่ให้บริการอย่างต่อเนื่อง เนื่องจากโฮสต์อยู่ต่างประเทศและเข้าถึงผ่านระบบอินเทอร์เน็ตที่รัฐควบคุมได้ยาก
รัฐบาลและหน่วยงานต่าง ๆ ได้พยายามปราบปรามอย่างต่อเนื่อง เช่น การปิดเว็บไซต์พนัน การจับกุมเอเย่นต์ หรือการจำกัดการโอนเงินข้ามประเทศ แต่ก็ยังไม่สามารถควบคุมได้อย่างสมบูรณ์
จากเกมพื้นบ้านสู่บ่อนพนันกลางเมือง และในที่สุดสู่โลกออนไลน์ การพนันในประเทศไทยสะท้อนถึงพฤติกรรมของสังคมไทยที่มักใช้ “โชค” เป็นส่วนหนึ่งของการดำเนินชีวิต แม้จะถูกห้ามทางกฎหมาย แต่ความนิยมกลับไม่ลดลง
ในอนาคต การเปิดคาสิโนหรือแพลตฟอร์มพนันอย่างถูกกฎหมายอาจเป็นหัวข้อถกเถียงที่สำคัญในสังคมไทย เพราะมันเกี่ยวพันกับเศรษฐกิจ สังคม จริยธรรม และการควบคุมพฤติกรรมมนุษย์อย่างลึกซึ้ง